"Er bestaat een online onderwijswereld vol positieve energie en passie waar 80% van de leraren überhaupt geen weet van heeft," zo beweerde filosofieleraar Simon Verwer (@Denkfiguren) onlangs tijdens zijn key note address op het Congres van de VO-raad. En ik denk dat hij gelijk heeft, al ben ik niet zeker van de percentages.
Die 80 % die er geen weet van heeft, beklaagt zich met regelmaat over het feit dat zij niet gehoord worden en dat ze zijn uitgeleverd aan de ene na de andere beleidsmaatregel die hen vanuit Den Haag wordt opgelegd.
René Kneyber en Jelmer Evers wijzen er in Het Alternatief terecht op, dat leraren de bemoeizucht van de overheid aan zichzelf te wijten hebben. Zolang leraren niet heldere voor ogen staat waar ze met hun onderwijs naartoe willen, zullen anderen - met minder verstand van zaken en met andere belangen - invulling geven aan de ruimte die open blijft. Politici die controle willen houden over de besteding van de middelen, en adviesbureaus die goed geld verdienen aan mensen die nergens voor staan en overal voor vallen.
Dat is wat er de afgelopen decennia gebeurd is met talloze top down uitgevaardigde beleidsnotities van OCW en ongevraagde adviezen van sectorraden en externe onderwijsadviesbureaus.
Deze overheidsinitiatieven verraden meestentijds een uiterst benauwde, objectivistische en instrumentele kijk op onderwijskwaliteit. Voor ambitieuze schoolteams, waarin bevlogen leraren en schoolleiders met elkaar een eigen visie op goed onderwijs ontwikkelen en uitdragen, zijn dergelijke van buitenaf aangedragen initiatieven in de verste verte niet ambitieus genoeg. Wijdverbreid misverstand is dat er in het onderwijs een zesjescultuur heerst. Veel leraren en schoolleiders mikken juist hoger dan op louter meetbare resultaten.
Het enige effectieve antwoord is, dat schoolteams - beter: onderwijsgezelschappen - hun eigen visie op kwaliteit expliciet formuleren, en daarin duidelijk maken hoe zij werken aan goed onderwijs. Onderwijs waarin de domeinen van persoonlijke ontwikkeling, socialisatie en kwalificatie met elkaar in balans zijn (zie Gert Biesta).
Laat scholen daarbij ook een evaluatieplan opstellen, veel breder georiënteerd dan een toetskalender, dat de ontwikkeling van de leerlingen op een betekenisvolle manier in kaart brengt, en waarin standaardtoetsen slechts de bescheiden plaats innemen die zogenaamde 'harde data' toekomt. Want alleen de minst betekenisvolle facetten van iemands ontwikkeling zijn in harde data te vangen. Wat echt van waarde is, vraagt het afgewogen oordeel van de connaisseur.
Lees ter inspiratie het boek Is alles van waarde meetbaar? van Jacquelien Bulterman en Bram de Muynck - door subsidie van SURF gratis te downloaden via deze link.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten